Menu

Productinnovatie: genoeg ideeën, maar te veel regels

24 april 2013

Opinie

Onderstaand interview met Folkert Pama, directievoorzitter BeFrank, is verschenen in AmPlus.

Klik hier voor de opgemaakte versie.

Het voert te ver om te zeggen dat de pensioenaanbieders de afgelopen jaren hebben stilgezeten: de Premie Pensioen Instelling (PPI) deed haar intrede en de nog relatief jonge beschikbarepremieregeling is de standaard geworden voor nieuwe producten. Toch heeft er 
de afgelopen vijftig jaar nauwelijks innovatie plaatsgevonden, vindt BeFrank directeur Folkert Pama. “Pas de laatste jaren komt dat op. Dat heeft onder meer te maken met de intrede van de PPI’s”, is zijn overtuiging. “Wij zijn teruggegaan naar de tekentafel: hoe zou een pensioenuitvoerder eigenlijk in elkaar moeten zitten? Wij zijn mede eigendom van BinckBank en daar zit veel kennis over beleggen. Wij zijn dus met een beleggingsvisie naar pensioen gaan kijken. Er is decennialang nauwelijks innovatie geweest; in de maatschappij is het nu bijvoorbeeld normaal dat je internet gebruikt voor allerlei vormen van communicatie. Die ontwikkeling komt nu pas binnen in pensioenland.” Bij BeFrank ligt de nadruk dan ook op moderne communicatie. “Wij geven bij de klant aan: pensioen is niet zonder risico. En wij willen daar eerlijk over communiceren, zoals ook uit onze naam af te leiden is.”

Vrije keuze
Die nieuwe manier van communiceren is hard nodig, zegt Pama: “We dachten tot een paar jaar terug allemaal dat pensioenen zeker waren. En als dat zo is, vindt de deelnemer het verder wel prima. Maar de laatste jaren slaat de vergrijzing toe, is de rente laag en nu wordt er ook gekort op uitkeringen. Als klant geeft het dan een onbehaaglijk gevoel dat je daar geen invloed op kunt uitoefenen. Je krijgt een ‘lock in’-effect en dat past niet meer bij deze tijd. We kiezen inmiddels onze eigen energieleverancier en onze eigen zorgverzekeraar, dus waarom niet onze eigen pensioenuitvoerder? En waarom zou je geen keuze hebben in de mate van risico?” Pama lijkt daarmee te pleiten voor het individualiseren van de pensioenopbouw in de tweede pijler. Maar dat is niet helemaal zo: “De pensioenplicht is nodig. In ons pensioenstelsel hebben we er baat bij om een aantal elementen samen te doen, zoals collectief beleggen, want dat is goedkoper. Verder zijn de overlijdens- en arbeidsongeschiktheidsrisico’s individueel niet te dragen. We hebben dus wel degelijk baat bij het collectief. Alleen zou je bij je eigen beleggingen wel wat meer invloed kunnen hebben dan nu het geval is door aan bepaalde knoppen te kunnen draaien. Dat hoeft niet zo solidair te zijn ingericht als nu.”

Lifecycles
Pama vindt dat op productgebied vooral de kwaliteit van de lifecycles is verbeterd. “Volgens die lifecycles moet je van rendement naar zekerheid werken en daarop gaandeweg de beleggingsmix aanpassen. Maar de kwaliteit daarvan was tien jaar geleden nog slecht. Risico’s werden niet goed gemanaged, waardoor een deelnemer alsnog slecht uit was als de rente vlak voor zijn pensioendatum daalde. Risico’s moeten prudent worden behandeld.

Wij nemen ruim voordat de werknemer met pensioen gaat, het renterisico al mee door geleidelijk aan te beleggen in fondsen die in waarde stijgen als de rente daalt. Beleggen is een belangrijk aspect bij pensioenen. Nu is er de keuze of de deelnemer defensief, neutraal of offensief wil beleggen, maar daar stopt het. Je wilt als klant ook weten wat het betekent als je ergens voor kiest.” Daarom komt BeFrank binnenkort met een pensioen en beleggingscursus gevolgd door een toets voor deelnemers. “Dat is een e-learningmodule die uitleg geeft over beleggingen en mensen risico’s leert inschatten. Als je die volgt, krijg je bij ons meer beleggingsvrijheid.”