Menu

Pensioenvergelijker AFM schot in de roos?

12 april 2013

Opinie

De AFM heeft deze week haar jaarverslag gepubliceerd en haalt het nieuws met uitspraken, zoals over het ontbreken van toekomstvisie bij financiële instellingen. In haar jaarverslag doet de AFM ook enkele aanbevelingen over de pensioencommunicatie richting deelnemers, waaronder uitbreiding van het pensioenregister, financiële planning en het creëren van een pensioendashboard. De volgende passage viel mij op:

“We pleiten wel nog voor een verplichte en vergelijkbare pensioenvergelijker voor (onderdelen van) alle pensioenregelingen. Deelnemers moeten weten wat de kwaliteit van hun pensioenregeling is, zodat zij rekening kunnen houden met een eventueel tegenvallende pensioenaanspraak en indien nodig tijdig actie kunnen ondernemen.”

De wens van een pensioenvergelijker is aanbeveling 28 van de 30 aanbevelingen uit het rapport ‘Pensioen in duidelijke taal’. Pensioenschijf van vijf, in persoon van Michael Visser, uitte vorig jaar al zijn twijfels over de pensioenvergelijker. Ook ik heb sterke twijfels vanwege de lastige uitvoerbaarheid en de beperkte toegevoegde waarde.

Uitvoerbaarheid
Het doel zoals de AFM het omschrijft is een kwaliteitsmeting van de pensioenregeling. Hierbij heb ik enkele vragen. Wie gaat de kwaliteit van de regeling bepalen en hoe? De kwaliteit van een pensioenregeling is namelijk van veel factoren afhankelijk. Wat is de toezegging? Wie betaalt wat? Wie loopt welke risico’s? Hoe hoog zijn de uitvoeringskosten? Wat is de kwaliteit van uitvoering? Welke flexibele mogelijkheden zijn er? Wat is de dekkingsgraad van het fonds? Hoe hoog is het faillissementsrisico van de uitvoerder? Zo zijn er nog veel meer vragen te bedenken.

Het is bijna onmogelijk om hier iets zinnigs over te zeggen, helemaal nu de grenzen tussen een DB-regeling en een (C)DC-regeling vervagen. Voor de vormgeving van de pensioenvergelijker moeten alle genoemde vragen beantwoord worden door de pensioenbranche. Ik vermoed dat dit lang gaat duren en dat deelbelangen van betrokkenen hierbij een vertragende factor zijn. Vervolgens mogen de pensioenuitvoerders aan de slag om de vergelijker te implementeren.

Toegevoegde waarde
Heeft de werknemer iets aan deze pensioenvergelijker? Mijn inziens niet. Wat heb je aan een kwaliteitsindicatie zonder keuzevrijheid? Het doel van pensioencommunicatie moet zijn om inzicht te bieden in de hoogte van pensioen bij ouderdom, overlijden en arbeidsongeschiktheid. De werknemer dient te weten welke risico’s hij loopt en de werknemer moet weten wanneer en hoe te handelen. Iedereen kent het dashboard van zijn auto met belangrijke informatie, maar heeft u wel eens een dashboard gezien waarop de kwaliteit van uw auto af te lezen was ten opzichte van alle andere auto’s?

Daarbij is de vraag hoe blij werkgevers met dit initiatief zijn. Zij bepalen uiteindelijk (in overleg met sociale partners) de inhoud van de toezegging. Pensioen is daarbij slechts een onderdeel van het totale arbeidsvoorwaardenpakket. Waarom alleen voor dit onderdeel een vergelijker? En niet voor salaris of andere arbeidsvoorwaarden?

Conclusie
Gezien de lastige uitvoerbaarheid en de beperkte toegevoegde waarde is het beter om te focussen op de 29 andere aanbevelingen uit het rapport. Het pensioenregister kan worden uitgebreid met o.a. de 3e pijler zodat werknemers een compleet beeld van hun oudedagsvoorziening krijgen. Creëer pensioenbewustzijn bij werknemers door ze verantwoordelijkheid en keuzevrijheid te geven. Daar horen dan ook tools, zoals het dashboard (aanbeveling 6) en financiële planning bij.

Folkert Pama
Directievoorzitter BeFrank