Adviesrol hoort niet thuis bij pensioenuitvoerder

Artikel verschenen in vakblad voor financieel adviseurs op 12 juni 2012. Lees hier het Origineel.

Als het aan de AFM ligt zouden ook pensioenfondsen adviezen aan hun klanten moeten kunnen geven. Geen goed idee, vindt Folkert Pama. “De adviesrol hoort niet thuis bij de pensioenuitvoerder.”

Het is slecht gesteld met het pensioenbewustzijn in ons land. Opmerkelijk, want het pensioen is voor veel mensen het belangrijkste financiële product. Het is dus van belang om de relatie tussen mensen en hun pensioen te herstellen.

Eerste stap hier naartoe is het creëren van meer inzicht. Ook de AFM streeft naar meer pensioeninzicht. Hiertoe komen ze met voorstellen, zoals het pensioendashboard. Tevens stellen ze voor om belemmeringen weg te nemen, zodat pensioenfondsen advies aan hun klanten kunnen geven. Echter moeten pensioenuitvoerders wel een adviesrol krijgen? Naar mijn mening niet.

Pensioen is een belangrijk onderdeel van de oudedagsvoorziening, maar niet het enige. Hierbij valt te denken aan elders opgebouwde collectieve rechten en aanvullende pensioenvoorzieningen die op eigen initiatief zijn opgebouwd, zoals lijfrentes of levensverzekeringen. Over het complete overzicht van oudedagsvoorzieningen van een klant beschikken pensioenuitvoerders niet. Daarom moeten zij hier ook geen advies over geven.

Hierover communiceren is dan ook niet aan te bevelen, omdat je allerlei disclaimers zou moeten opnemen en omdat de kans op onjuiste informatie groot is. Het is van tweeën één: communiceer goed of communiceer niet. Pensioenuitvoerders moeten zich beperken tot uitvoeren en alleen communiceren over het gedeelte dat ze zelf uitvoeren. Oftewel, schoenmaker blijf bij je leest!

Daarnaast ben ik van mening dat uitvoering en advies niet door elkaar moeten lopen, zeker als het gaat om complexe producten. Met de introductie van het provisieverbod en de overgang naar nettostaffels worden concrete stappen gezet richting transparantie. Met deze maatregelen wordt juist duidelijk wat je voor welke dienst betaalt. Het door de AFM aangekondigde voorstel – om pensioenfondsen advies aan hun klanten te geven – is een stap in de verkeerde richting.

Overigens, de behoefte aan advies begrijp ik. Financiële planning is een specialisme en als consument heb je de keuze om een vakman in te huren of te gaan ‘doe-het-zelven’. Financieel advies is niet gratis, dus moet je ook betalen als je een vakman inhuurt. Dit werkt in andere branches ook zo. Pensioenfondsen die het er gratis bij kunnen doen, rekenen kennelijk te hoge kosten.

Het streven van de AFM naar meer pensioeninzicht en het pensioendashboard waardeer ik. De gekozen oplossing is wat mij betreft echter niet de juiste. Een pensioenuitvoerder moet geen advies gaan geven. De consument is meer gebaat bij een totaal financieel advies van een onafhankelijk adviseur.

Folkert Pama, directievoorzitter van BeFrank.

Bekijk ook de andere columns en opinie-artikelen van Folkert Pama en lees zijn visie over pensioen.