Hypotheken krijgen plek in individuele lifecycles
15 januari 2021
Steeds meer aanbieders van dc-regelingen stoppen hypotheken als belegging in hun lifecycles. Deze leningen bieden een hoger rendement dan kredietwaardige staats- en bedrijfsobligaties.
Dit artikel verscheen 15 januari 2021 in Pensioen Pro
BeFrank heeft sinds 1 januari hypotheken toegevoegd aan zijn passieve en actieve lifecycles. Steeds meer aanbieders van dc-regelingen stoppen hypotheken als belegging in hun lifecycles. Ook bij Nationale Nederlanden, ASR, Centraal Beheer APF en Allianz zitten deelnemers met een dc-regeling inmiddels in hypotheken, weet consultant LCP. Aegon Cappital zegt te onderzoeken of hypotheken een goede aanvulling zijn in lifecycles.
Volgens Jeroen Koopmans van LCP is er sprake van een trend. ‘Na pensioenfondsen met uitkeringsregelingen volgen nu aanbieders van premieregelingen. Zij willen profiteren van het hogere rendement dat te behalen valt op hypotheken tegenover staats- en bedrijfsobligaties. Op hypotheken zit een illiquiditeitspremie, omdat je er minder snel uit kunt.’
De moeilijke verhandelbaarheid van illiquide beleggingen wordt vaak als een struikelblok gezien om ze op te nemen in lifecycles. Er zijn situaties waarin de beleggingen van een deelnemer op korte termijn moeten worden verkocht. Bijvoorbeeld als die kiest voor een ander risicoprofiel, gaat ‘zelfbeleggen’ of zijn geldpot wil verhuizen naar een andere uitvoerder.
Bij BeFrank hebben ze een oplossing bedacht. ‘Wij hebben een hypothekenfonds van NN IP toegevoegd aan een mixfonds waarin al twee bedrijfsobligatiefondsen zaten’, zegt actuaris Marcus Haveman. ‘Als er nieuwe premies binnenkomen worden die eerst belegd in bedrijfsobligaties. Willen deelnemers beleggingen verkopen, dan verkopen we eerst bedrijfspapier.’
Een keer per maand handelen
BeFrank kan een keer per maand participaties in het hypothekenfonds aan- of verkopen. Op die momenten worden de drie beleggingsfondsen in het mixfonds weer bijgestuurd richting de verhouding elk een derde. Zowel bij de actieve als passieve lifecycle zit een deelnemer voor 3,33% in hypotheken als hij kiest voor het neutrale risicoprofiel.
Haveman verzekert dat de mix tussen bedrijfsobligaties en hypotheken ervoor zorgt dat BeFrank altijd verkooporders van deelnemers kan uitvoeren. Of die nu plaatsvinden omdat een deelnemer sleutelt aan zijn beleggingen, vraagt om een individuele waardeoverdracht of een werkgever een collectieve waardeoverdracht wil. Ppi’s en werkgevers sluiten vaak contracten voor vijf jaar.
Bij de ppi is het hogere rendement dat hypotheken bieden ten opzichte van bedrijfspapier de belangrijkste reden om ze toe te voegen. Haveman: ‘Het is onze zorgplicht voor deelnemers de best mogelijke risico-rendementsverhouding te zoeken. Vanuit dat oogpunt springen hypotheken er beter uit dan veilig bedrijfspapier. Tegenover het hogere rendement staat een geringe kans op wanbetaling.’
BeFrank belegt in zijn actieve en passieve lifecycle tot de afbouwfase niet in staatsobligaties. Een deelnemer die kiest voor een neutraal risicoprofiel, belegt tot die tijd voor 10% in veilige bedrijfsobligaties/hypotheken en 90% in aandelen, high yield, schulden opkomende markten en beursgenoteerd vastgoed.
Alleen hypotheken zonder NHG
In het NN IP-hypothekenfonds, dat speciaal op verzoek van BeFrank is opgetuigd, zitten alleen hypotheken zonder Nationale Hypotheekgarantie. Haveman: ‘Als je kiest voor NHG, dan lever je flink in op rendement. De kans op wanbetaling is echter niet heel veel kleiner dan bij hypotheken zonder NHG. Nederlanders betalen hun rente- en aflossingen ook in crisistijd doorgaans netjes door.’ BeFrank spreidt het risico door niet alleen hypotheken op te nemen ter grootte van 100% van de waarde van het huis, maar ook andere percentages van 30% tot 90% bij oversluiters.
De ppi heeft naast een actieve en passieve lifecycle ook een duurzame variant. Daarin zitten nog geen hypotheken. Haveman: ‘Bij onze duurzame lifecycle maken we geen gebruik van mixfondsen met diverse liquide beleggingsfondsen. Dat maakt het lastig om hypotheken aan deze lifecycle toe te voegen. Daarnaast zijn groene hypotheken nog een vrij kleine markt.’
Bij de duurzame lifecycle belegt een deelnemer in een obligatie- en aandelenfonds van Triodos. In de actieve variant zitten deelnemers in twee mix-fondsen met daarin allerlei beleggingsfondsen van NN IP (NN is eigenaar van BeFrank). De passieve lifecycle bestaat ook uit twee mixfondsen, met daarin fondsen van Northern Trust, Robeco, BlackRock en NN IP.
Mogelijk ook andere illiquide beleggingen
De actuaris sluit niet uit dat er in de toekomst nog meer illiquide beleggingen in de lifecycles van BeFrank belanden. Wel plaatst hij daarbij twee kanttekeningen. ‘Deelnemers kunnen bij ons dagelijks zien hoeveel hun beleggingen waard zijn. Hypotheken kunnen we op dagbasis waarderen, aan de hand van de gewijzigde rente. Bij niet-beursgenoteerd vastgoed is dat lastiger. Toch gaan we deze uitdaging aan. Pensioenfondsen kunnen ook elke dag hun dekkingsgraad bepalen en dus al hun illiquide beleggingen waarderen. Dus daar zijn oplossingen voor.’
Een ander punt is dat met het toevoegen van illiquide beleggingen ook de beleggingskosten stijgen. ‘Voor hypotheken is de kostenstijging nog beperkt maar bij private equity heb je het over een substantiële kostenverhoging. Daar staat een hoger verwacht rendement tegenover, maar leg dat maar eens uit aan een deelnemer die vooral kijkt naar kosten. We blijven Nederlanders.’
Voor de passieve lifecycle betekent beleggen in hypotheken dat de kosten stijgen van 0,15 naar 0,157%. Voor de actieve lifecycle gaan de kosten van 0,195 naar 0,202%.
Koopmans van LCP verwacht dat illiquide beleggingen de komende jaren een grotere plek zullen krijgen in lifecycles. Naast niet-beursgenoteerd vastgoed denkt hij ook aan infrastructuur en asset backed securities. ‘Sommige lifecycles beleggen nu al in vastgoed, maar dan alleen in beursgenoteerde aandelen.’